ΑΛΛΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ: Πόνος στη μέση - Οσφυαλγία
Σύμφωνα με τον Ιατρό Τσουνάκη Σταμάτη στο health.in.gr, 80 στους 10 ενήλικους θα εμφανίσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους "πόνο στη μέση", ένα ιδιαίτερα ενοχλητικό σύμπτωμα το οποίο, στις περιπτώσεις που δεν καθηλώνει τον ασθενή, τουλάχιστον περιορίζει τις καθημερινές του δραστηριότητες. Επειδή συνήθως ο πόνος σχετίζεται με τη σπονδυλική στήλη, ας αναφερθούμε στην ανατομία της περιοχής. Η σπονδυλική στήλη αποτελεί ακριβώς μια στήλη οστών, τα οποία ονομάζονται σπόνδυλοι. Για να είναι δυνατή η κίνηση μεταξύ των σπονδύλων χωρίς να "τρίβονται" ο ένας πάνω στον άλλο (π.χ., όταν θέλουμε να σκύψουμε), ανάμεσά τους υπάρχει ένα "μαξιλαράκι", ο μεσοσπονδύλιος δίσκος.
Έπειτα από ένα "τράβηγμα" κατά τη διάρκεια άθλησης, η ξεκούραση, ο κλινοστατισμός και η χρήση αντιφλεγμονωδών οδηγούν σε σταδιακή αλλά σύντομη ανάρρωση. Το ίδιο θα συμβεί και στην περίπτωση που ο πόνος είναι αποτέλεσμα πυελονεφρίτιδας, οπότε η εφαρμογή κατάλληλης αντιμικροβιακής θεραπείας θα οδηγήσει σε ανακούφιση σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Ασθενείς όμως που εμφανίζουν πόνο στη μέση λόγω ανωμαλιών των σπονδύλων ή των νωτιαίων νεύρων, μπορεί να υποφέρουν ακόμα και χρόνια. Σε αυτούς υπάρχει η πιθανότητα να αποτύχει η συντηρητική θεραπεία, οπότε τίθεται θέμα ακόμα και χειρουργικής αποκατάστασης της βλάβης. Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να τονίσουμε ότι υπάρχει έντονη συζήτηση για το εάν και πότε θα καταφύγει κανείς στη χειρουργική θεραπεία, καθώς και για την αποτελεσματικότητά της. Πάντως, ο θεράπων γιατρός είναι αυτός που θα εκτιμήσει τα στοιχεία που διαθέτει και, αφού εξηγήσει στον ασθενή τις προοπτικές μιας χειρουργικής θεραπείας, θα τον καθοδηγήσει στο νευροχειρουργό ή (σπανιότερα) στον ορθοπεδικό για την επέμβαση.
Tι να κάνω όταν με «πιάνει» η μέση μου;
Nα ξαπλώσετε στο κρεβάτι ανάσκελα, σε μια θέση που δεν σας προκαλεί πόνο, βάζοντας ένα μαξιλάρι κάτω από τα γόνατα. Eπίσης, μπορείτε να βάλετε και μια θερμοφόρα στη μέση, γιατί τα ζεστά επιθέματα βοηθούν τους μυς να χαλαρώσουν. Παρόμοια δράση (χαλάρωση των μυών μέσω της θερμότητας) έχουν και τα έμπλαστρα και οι αλοιφές που διατίθενται στα φαρμακεία. Kαλό είναι, πάντως, σύμφωνα με τους φυσικοθεραπευτές, να βάζετε τη θερμοφόρα ή το έμπλαστρο το βράδυ ή πριν το μεσημεριανό ύπνο και όχι λίγο πριν σηκωθείτε από το κρεβάτι.
Όταν πονάει η μέση μου, να πάρω ένα παυσίπονο;
Eίναι προτιμότερο να πάρετε ένα αντιφλεγμονώδες, το οποίο έχει τόσο αναλγητική όσο και αντιφλεγμονώδη δράση. Tα αντιφλεγμονώδη, όμως, δεν πρέπει να λαμβάνονται περισσότερο από 7-10 μέρες, ενώ η πιθανή συνέχιση της αγωγής γίνεται μόνο καθ’ υπόδειξη του γιατρού. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ανακούφιση, τα αντιφλεγμονώδη μπορεί να συνδυαστούν και με απλά αναλγητικά (παρακεταμόλη).
Υπάρχουν ασκήσεις που προκαλούν ανακούφιση από το πόνο;Oι ασκήσεις για τους κοιλιακούς και τους ραχιαίους είναι οι πιο κατάλληλες για τη μυϊκή ενδυνάμωση του κορμού και συμβάλλουν στη μείωση της συχνότητας και της έντασης των επεισοδίων οσφυαλγίας. Bέβαια, με τις ασκήσεις αυτές θα ασχοληθείτε συστηματικά αφού περάσει η οξεία φάση του πόνου (τον τρόπο που θα κάνετε τις ασκήσεις θα σας τον υποδείξει ο ειδικός, π.χ. ο ορθοπεδικός, ο φυσίατρος ή ο φυσικοθεραπευτής). Eπίσης, το κολύμπι θεωρείται ιδανική άσκηση για την ενδυνάμωση του κορμού.
Ποιες στάσεις του σώματος καταπονούν τη μέση;
Nα θυμάστε ότι η σπονδυλική στήλη μοιάζει με το γράμμα «ς» . Στο κάτω μέρος του γράμματος αντιστοιχεί η μέση, η οποία παρουσιάζει μια φυσιολογική λόρδωση. H κακή στάση του σώματος (π.χ. όταν «βουλιάζετε» στον καναπέ ή στην καρέκλα του γραφείου) αλλοιώνει τη φυσιολογική λόρδωση της μέσης, προκαλώντας ταυτόχρονα και αλλαγή στο κύρτωμα της πλάτης (καμπούριασμα). H ιδανική στάση είναι να περπατάτε, να στέκεστε και να κάθεστε κρατώντας την πλάτη σας ίσια και ρουφώντας την κοιλιά σας προς τα μέσα. Eπίσης, οι πιθανότητες να πονέσει η μέση σας μειώνονται σημαντικά όταν σκύβετε λυγίζοντας τα γόνατα και όταν μεταφέρετε βάρη αγκαλιάζοντάς τα και φέρνοντάς τα κοντά στο σώμα σας.
Tι να κάνω όταν ξυπνάω με «πιασμένη» μέση;
Λάβετε υπόψη σας ότι συχνά το λουμπάγκο (το έντονο μυϊκό πιάσιμο που καθηλώνει τον ασθενή) παρουσιάζεται όταν κάποιος σηκώνεται απότομα από το κρεβάτι ή σκύβει να βάλει τις παντόφλες του. Γι’ αυτό, μη βιαστείτε να σηκωθείτε από το κρεβάτι. Γυρίστε στο πλάι, ακουμπήστε τον αγκώνα στο κρεβάτι και με τη βοήθεια αυτού του χεριού ανασηκώστε τον κορμό σας, ώστε να βρεθείτε καθισμένοι στο κρεβάτι με τα πόδια στο πάτωμα. Mείνετε σε αυτή τη στάση για λίγο. Στη συνέχεια, πατήστε γερά στα πόδια σας και σηκωθείτε. Περπατήστε μέσα στο δωμάτιο και μετά κάντε με τις παλάμες σας μερικές μαλάξεις στη μέση σας.
Πότε να κάνω φυσικοθεραπεία;
Η αναλγητική-αντιφλεγμονώδης μορφή φυσικοθεραπείας μπορεί να ξεκινήσει αμέσως, ενώ η φάση της κινησιοθεραπείας εφαρμόζεται εφόσον υποχωρήσει η οξεία φάση του πόνου στη μέση. H πρώτη μορφή φυσικοθεραπείας στοχεύει στη χαλάρωση των μυών της μέσης με διάφορες μεθόδους (μαλάξεις, ηλεκτροθεραπεία, διαθερμίες, υπερήχους). Mετά την ολοκλήρωση αυτού του κύκλου φυσικοθεραπειών μπορεί να ακολουθήσει η κινησιοθεραπεία, καθώς και οι ασκήσεις ενδυνάμωσης των κοιλιακών και των ραχιαίων μυών.
Όταν κάθεστε Μετά από έντονη δραστηριότητα, θα πρέπει να επαναφέρετε και να επιτείνετε τη λόρδωση στέκοντας όρθιος και εκτείνοντας τον κορμό 6-7 φορές προς τα πίσω. Όταν κάθεστε για να ξεκουραστείτε, θα πρέπει να διατηρείτε τη λόρδωση και να χρησιμοποιείτε ένα μαξιλάρι ώστε να αποφεύγετε το 'βούλιαγμα' της σπονδυλικής στήλης.
Πρέπει να αποφεύγετε την καθιστή θέση, όσον είναι δυνατόν, ή να κάθεστε για σύντομα χρονικά διαστήματα.
Πρέπει να διατηρείται στην καθιστή θέση, η λόρδωση, τοποθετώντας ένα μαξιλάρι, ιδιαίτερα όταν κάθεστε στο αυτοκίνητο ή σε βαθιές πολυθρόνες.
Πρέπει να διαλέγετε να κάθεστε σε σκληρές, ψηλές καρέκλες, με ευθειασμένη πλάτη, όπως είναι οι καρέκλες κουζίνας.
Πρέπει να αποφεύγεται το κάθισμα σε χαμηλές, μαλακές και βαθιές καρέκλες, γιατί έτσι η λόρδωση μειώνεται.
Όταν σηκώνεστε από ένα κάθισμα πρέπει να διατηρείται η λόρδωση. Μεταφερθείτε προς το εμπρός μέρος του καθίσματος και σηκωθείτε ευθειάζοντας τα πόδια, αποφεύγοντας να κάμψετε τον κορμό προς τα εμπρός.
Η κοινή καθιστική στάση διατηρεί ή χειροτερεύει τον πόνο στη μέση.
Όταν οδηγείτε - Όταν βρίσκεστε στο οξύ στάδιο της οσφυαλγίας πρέπει να οδηγείτε όσο το δυνατόν λιγότερο. Είναι καλύτερο να είστε συνεπιβάτης.
Όταν οδηγείτε, το κάθισμα πρέπει να είναι αρκετά κοντά στα πετάλια, επιτρέποντας να διατηρείται η λόρδωση. Αν σε αυτή τη θέση το επίπεδο των ισχίων είναι πιο κάτω από τα γόνατα, μπορεί να ανυψώσετε τον εαυτό σας, πάνω σε ένα μαξιλάρι.
Ανύψωση αντικειμένων - Κατά τη διάρκεια της οξείας οσφυαλγίας απαγορεύεται να σηκώνετε αντικείμενα. Αν αυτό δεν είναι δυνατόν, δεν πρέπει να σηκώνετε αντικείμενα πάνω από 15 κιλά. Πρέπει να χρησιμοποιείται ο σωστός τρόπος ανύψωσης. Κατά τη διάρκεια της ανύψωσης πρέπει πάντα να διατηρείται η λόρδωση. Σταθείτε πολύ κοντά στο αντικείμενο, κάμψετε τα γόνατα και διατηρήστε τον κορμό ευθύ, κρατήστε σταθερά το αντικείμενο κοντά στο σώμα σας και ανυψώστε το σταδιακά και όχι με ένα απότομο τίναγμα, μετακινείτε όλο το σώμα σας για να στρίψετε, αποφεύγοντας στροφή της σπονδυλικής στήλης. Πριν και αμέσως μετά από κάθε ανύψωση σταθείτε όρθιοι και εκτείνετε τον κορμό σας προς τα πίσω 6-7 φορές. Όταν το βάρος που πρέπει να σηκώσετε είναι πάνω από 15 κιλά, η οσφυϊκή μοίρα πρέπει να διατηρείται σε λόρδωση κατά την ανύψωση η οποία θα επιτευχθεί με τον ευθειασμό των γονάτων. Όταν το αντικείμενο είναι κάτω των 15 κιλών, χρειάζεται λιγότερη προσοχή, εκτός αν είστε σε καθιστή ή σκυφτή θέση για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Σε αυτή την περίπτωση η ανύψωση πραγματοποιείται όπως για ένα αντικείμενο άνω των 15 κιλών. Πάντα πριν και αμέσως μετά από κάθε ανύψωση, εκτείνετε τον κορμό σας προς τα πίσω 6-7 φορές.
Στο κρεβάτι - Ένα καλό σταθερό στήριγμα είναι συνήθως το επιθυμητό όταν ξαπλώνετε. Αν το κρεβάτι βουλιάζει, πηχάκια ή κόντρα πλακέ μπορεί να υποστηρίξουν το σημείο μεταξύ του στρώματος και της βάσης του κρεβατιού. Μπορείτε επίσης να τοποθετήσετε το στρώμα στο πάτωμα, μια απλή αλλά προσωρινή λύση. Μπορεί να κοιμάστε πιο άνετα το βράδυ, όταν χρησιμοποιείτε κάποιο ρολό σαν υποστήριγμα της μέσης. Μια τυλιγμένη πετσέτα, γύρω από τη μέση και δεμένη μπροστά, είναι συνήθως αρκετή.
Όταν σηκώνεστε από το κρεβάτι πρέπει να διατηρείτε τη λόρδωση. Γυρίστε προς τη μία πλευρά, λυγίστε τα γόνατα και τοποθετείστε τις πτέρνες έξω από την άκρη του κρεβατιού, ταυτόχρονα σηκωθείτε σπρώχνοντας τον εαυτό σας με τα χέρια, αποφεύγοντας να σκύψετε προς τα εμπρός.
Βήχας και φτέρνισμα - Κατά την οξεία φάση της οσφυαλγίας, πρέπει να σηκώνεστε όρθιος εκτείνοντας την οσφύ προς τα πίσω και να φτερνιστείτε ή να βήξετε.
Πάντα πρέπει να διατηρείται η λόρδωση, αν χαλαρώσετε μπορεί να επαναφέρετε τον πόνο.
Όταν κάθεστε για μεγάλα χρονικά διαστήματα η διατήρηση της λόρδωσης είναι σημαντική. Μπορείτε να διατηρείται, είτε με το μυϊκό σας σύστημα, ή με ένα μαξιλάρι.
Σε συνδυασμό με τη σωστή στάση, πρέπει να διακόπτεται η καθιστή θέση κάθε μία ώρα. Σε μακρινά ταξίδια πρέπει να διακόπτετε την καθιστή θέση κάθε μία ή δύο ώρες. Να στέκεστε όρθιοι, να εκτείνεται τον κορμό σας προς τα πίσω 6-7 φορές και να περπατάτε για λίγα λεπτά.
Βασικός σκοπός της σπονδυλικής στήλης είναι να στηρίζει το σώμα, αλλά και να προστατεύει ένα πολύτιμο όργανο που βρίσκεται μέσα σε αυτήν, το νωτιαίο μυελό. Ο νωτιαίος μυελός αποτελεί συνέχεια του εγκεφάλου και από αυτόν ξεκινούν τα περισσότερα νεύρα, για να καταλήξουν, αφού περάσουν ανάμεσα από τους σπονδύλους, στα άνω και τα κάτω άκρα, αλλά και σε μυς του κορμού. Η συμπίεση ή βλάβη αυτών ακριβώς των νεύρων προκαλεί το δυσάρεστο συναίσθημα που αποκαλούμε οσφυαλγία.
Αναφερόμενοι στον όρο αυτόν εννοούμε τον έντονο πόνο που εντοπίζεται στην οσφυϊκή χώρα (δηλαδή χαμηλά στη μέση). Επομένως, η οσφυαλγία δεν αποτελεί από μόνη της νόσημα, αλλά είναι ένα σύμπτωμα -ένα υποκειμενικό αίσθημα δηλαδή- που μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορες καταστάσεις. Καθώς η οσφυαλγία αποτελεί σύμπτωμα, ως εκ τούτου, συνήθως συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα και σημεία που στο σύνολό τους συνιστούν την κλινική εικόνα κάθε νοσήματος. Τα συμπτώματα που συνοδεύουν πολλές φορές την οσφυαλγία μπορεί να είναι ακόμα πιο χαρακτηριστικά και να βοηθήσουν τελικά το γιατρό να θέσει την τελική του διάγνωση. Τέτοια συμπτώματα είναι τα εξής:
Αναφερόμενοι στον όρο αυτόν εννοούμε τον έντονο πόνο που εντοπίζεται στην οσφυϊκή χώρα (δηλαδή χαμηλά στη μέση). Επομένως, η οσφυαλγία δεν αποτελεί από μόνη της νόσημα, αλλά είναι ένα σύμπτωμα -ένα υποκειμενικό αίσθημα δηλαδή- που μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορες καταστάσεις. Καθώς η οσφυαλγία αποτελεί σύμπτωμα, ως εκ τούτου, συνήθως συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα και σημεία που στο σύνολό τους συνιστούν την κλινική εικόνα κάθε νοσήματος. Τα συμπτώματα που συνοδεύουν πολλές φορές την οσφυαλγία μπορεί να είναι ακόμα πιο χαρακτηριστικά και να βοηθήσουν τελικά το γιατρό να θέσει την τελική του διάγνωση. Τέτοια συμπτώματα είναι τα εξής:
- Μυϊκή θλάση ή τράβηγμα των μυών της οσφυϊκής μοίρας. Πρόκειται για το αίσθημα σφιξίματος ή σύσπασης των μυών της περιοχής και εμφανίζεται συνήθως έπειτα από έντονη άσκηση. Το σύμπτωμα αυτό πολλές φορές προηγείται κατά ένα 24ωρο από την εκδήλωση της οσφυαλγίας.
- Γενικευμένη μυαλγία. Πολλές φορές μπορεί πέραν του πόνου στη μέση, να "πονά όλο το σώμα μας". Ενδέχεται, για παράδειγμα, να μην μπορούμε να στρίψουμε το κεφάλι μας, καθώς πονά ο αυχένας μας, να νιώθουμε μια γενικότερη αδυναμία και να έχουμε την αίσθηση ότι κουραζόμαστε πολύ εύκολα.
- Οίδημα, ερυθρότητα και αύξηση της θερμότητας της περιοχής. Για ένα γιατρό, όλα αυτά με μια λέξη σημαίνουν φλεγμονή. Με απλά λόγια, η περιοχή που μας πονά εμφανίζεται πρησμένη, είναι ζεστή και έχει μια έντονη κόκκινη απόχρωση.
- Γενικευμένη αδυναμία, απώλεια βάρους. Συνήθως αυτά τα συμπτώματα εμφανίζονται όταν η οσφυαλγία είναι αποτέλεσμα πιο σοβαρών καταστάσεων, όπως, για παράδειγμα, σοβαρά ρευματικά νοσήματα ή ακόμα και ανάπτυξη όγκου ή μεταστάσεων.
- Αντανάκλαση ή επέκταση του πόνου. Ο πόνος συχνά δεν εστιάζεται στη συγκεκριμένη περιοχή της οσφύος, αλλά επεκτείνεται προς τα κάτω άκρα ή αντανακλά στο πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα.
- Υψηλός πυρετός. Σε ορισμένες περιπτώσεις το χαρακτηριστικότερο σύμπτωμα μετά τον πόνο είναι ο υψηλός και κατά κύματα πυρετός. Σε αυτή την περίπτωση, ο ασθενής είναι ιδιαίτερα ανήσυχος και οδηγείται πολύ γρήγορα στο γιατρό, προκειμένου να ανακουφιστεί.
- Διάταση ή τραυματισμός των οσφυϊκών μυών. Είναι συνήθως αποτέλεσμα τραυματισμού κατά τη διάρκεια κάποιου σπορ -ιδιαίτερα συχνό, εάν δεν έχει προηγηθεί καλό ζέσταμα-, αλλά και έντονης φόρτισης της σπονδυλικής μας στήλης, είτε λόγω κακής τεχνικής κατά την ανύψωση βαρέων αντικειμένων είτε λόγω παχυσαρκίας (μην ξεχνάμε ότι το βάρος μας το "κρατά" η σπονδυλική στήλη).
- Νόσος ή τραυματισμός κάποιου σπονδύλου. Κατάγματα κάποιων σπονδύλων (π.χ., ύστερα από κάποιο πέσιμο ή λόγω οστεοπόρωσης) ή ανάπτυξη ευμεγεθών οστεοφύτων (των αλάτων όπως -κακώς- συνηθίζεται να λέγεται) εκδηλώνονται κατά πρώτον με έντονη οσφυαλγία.
- Φλεγμονώδεις αρθρίτιδες. Πρόκειται για ρευματικά νοσήματα που προσβάλλουν τις αρθρώσεις μεταξύ των σπονδύλων και, εκτός από τα άλλα συμπτώματα και σημεία, εμφανίζουν και πόνο στη μέση.
- Πρόπτωση μεσοσπονδυλίου δίσκου. Οι περισσότεροι έχουν συνδέσει την οσφυαλγία με τη "δισκοπάθεια". Όταν ο μεσοσπονδύλιος δίσκος μετατοπίζεται, τότε πιέζει παρακείμενα νεύρα και προκαλείται το έντονο αίσθημα του πόνου. Επειδή μάλιστα τα νεύρα αυτά καταλήγουν στα κάτω άκρα, παρατηρείται επέκταση του πόνου προς την οπίσθια επιφάνεια του ενός ή και των δύο ποδιών, οπότε το σύμπτωμα ονομάζεται οσφυοϊσχιαλγία.
- Ανάπτυξη όγκου ή μετάσταση όγκου στη σπονδυλική στήλη. Σε αυτή την περίπτωση η έναρξη των συμπτωμάτων είναι ύπουλη και πολλές φορές μπορεί να προηγηθούν άλλα συμπτώματα, λιγότερο έντονα και λιγότερο σαφή, όπως απώλεια βάρους, αδυναμία κ.λπ.
- Λοίμωξη. Όταν μιλάμε για λοίμωξη εννοούμε ότι η βασική αιτία είναι κάποιο μικρόβιο. Η λοίμωξη σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να αφορά στο μεσοσπονδύλιο διάστημα, στο σπόνδυλο (οστεομυελίτιδα) ή στο νεφρό. Στην περίπτωση που η λοίμωξη αφορά στο νεφρό μιλάμε για πυελονεφρίτιδα, και η εντόπιση του πόνου δεν σχετίζεται με τη σπονδυλική στήλη, αλλά με τη γειτνίαση του νεφρού με την περιοχή της οσφύος.
- Νεφρολιθίαση. Ακριβώς για τον ίδιο λόγο που εξηγήσαμε παραπάνω, η ανάπτυξη πέτρας στο νεφρό εκδηλώνεται με πόνο στη μέση.
- Απλές ακτινογραφίες της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
- Εξετάσεις αίματος και ούρων.
- Μαγνητική τομογραφία της σπονδυλικής στήλης. Σε αυτήν τη σύγχρονη και δαπανηρή εξέταση, ο ασθενής τοποθετείται σε ισχυρά μαγνητικά πεδία και έτσι ο ηλεκτρονικός υπολογιστής λαμβάνει μαγνητικά σήματα, τα οποία ανασυνθέτει δημιουργώντας εικόνες κάθετων και οριζόντιων τομών της συγκεκριμένης περιοχής. Πλεονεκτεί απέναντι στην Αξονική Τομογραφία, αφενός γιατί δεν έχει καθόλου ακτινοβολία, αφετέρου γιατί μας δίνει πολύ καλές εικόνες για το μυοσκελετικό και το νευρικό σύστημα.
- Αξονική τομογραφία της σπονδυλικής στήλης. Αντί για τις απλές ακτινογραφίες, με τη βοήθεια υπολογιστή σχηματίζεται η εικόνα τομής της περιοχής που σαρώνουν οι ακτίνες.
- Ηλεκτρομυογραφήματα και μελέτες νευρικής αγωγιμότητας
- Σπινθηρογραφήματα οστών
Θεραπευτικά Μέτρα για την Αντιμετώπιση της Οσφυαλγίας |
| Περιορισμένης διάρκειας κλινοστατισμός |
| Χρήση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (με συμβουλή γιατρού) |
| Χρήση μυοχαλαρωτικών ή και άλλων αναλγητικών εφόσον ο γιατρός το κρίνει απαραίτητο |
| Χειρουργική θεραπεία, η οποία αφορά στις πιο σοβαρές καταστάσεις |
Έπειτα από ένα "τράβηγμα" κατά τη διάρκεια άθλησης, η ξεκούραση, ο κλινοστατισμός και η χρήση αντιφλεγμονωδών οδηγούν σε σταδιακή αλλά σύντομη ανάρρωση. Το ίδιο θα συμβεί και στην περίπτωση που ο πόνος είναι αποτέλεσμα πυελονεφρίτιδας, οπότε η εφαρμογή κατάλληλης αντιμικροβιακής θεραπείας θα οδηγήσει σε ανακούφιση σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Ασθενείς όμως που εμφανίζουν πόνο στη μέση λόγω ανωμαλιών των σπονδύλων ή των νωτιαίων νεύρων, μπορεί να υποφέρουν ακόμα και χρόνια. Σε αυτούς υπάρχει η πιθανότητα να αποτύχει η συντηρητική θεραπεία, οπότε τίθεται θέμα ακόμα και χειρουργικής αποκατάστασης της βλάβης. Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να τονίσουμε ότι υπάρχει έντονη συζήτηση για το εάν και πότε θα καταφύγει κανείς στη χειρουργική θεραπεία, καθώς και για την αποτελεσματικότητά της. Πάντως, ο θεράπων γιατρός είναι αυτός που θα εκτιμήσει τα στοιχεία που διαθέτει και, αφού εξηγήσει στον ασθενή τις προοπτικές μιας χειρουργικής θεραπείας, θα τον καθοδηγήσει στο νευροχειρουργό ή (σπανιότερα) στον ορθοπεδικό για την επέμβαση.
Tι να κάνω όταν με «πιάνει» η μέση μου;
Nα ξαπλώσετε στο κρεβάτι ανάσκελα, σε μια θέση που δεν σας προκαλεί πόνο, βάζοντας ένα μαξιλάρι κάτω από τα γόνατα. Eπίσης, μπορείτε να βάλετε και μια θερμοφόρα στη μέση, γιατί τα ζεστά επιθέματα βοηθούν τους μυς να χαλαρώσουν. Παρόμοια δράση (χαλάρωση των μυών μέσω της θερμότητας) έχουν και τα έμπλαστρα και οι αλοιφές που διατίθενται στα φαρμακεία. Kαλό είναι, πάντως, σύμφωνα με τους φυσικοθεραπευτές, να βάζετε τη θερμοφόρα ή το έμπλαστρο το βράδυ ή πριν το μεσημεριανό ύπνο και όχι λίγο πριν σηκωθείτε από το κρεβάτι.
Όταν πονάει η μέση μου, να πάρω ένα παυσίπονο;
Eίναι προτιμότερο να πάρετε ένα αντιφλεγμονώδες, το οποίο έχει τόσο αναλγητική όσο και αντιφλεγμονώδη δράση. Tα αντιφλεγμονώδη, όμως, δεν πρέπει να λαμβάνονται περισσότερο από 7-10 μέρες, ενώ η πιθανή συνέχιση της αγωγής γίνεται μόνο καθ’ υπόδειξη του γιατρού. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ανακούφιση, τα αντιφλεγμονώδη μπορεί να συνδυαστούν και με απλά αναλγητικά (παρακεταμόλη).
Υπάρχουν ασκήσεις που προκαλούν ανακούφιση από το πόνο;Oι ασκήσεις για τους κοιλιακούς και τους ραχιαίους είναι οι πιο κατάλληλες για τη μυϊκή ενδυνάμωση του κορμού και συμβάλλουν στη μείωση της συχνότητας και της έντασης των επεισοδίων οσφυαλγίας. Bέβαια, με τις ασκήσεις αυτές θα ασχοληθείτε συστηματικά αφού περάσει η οξεία φάση του πόνου (τον τρόπο που θα κάνετε τις ασκήσεις θα σας τον υποδείξει ο ειδικός, π.χ. ο ορθοπεδικός, ο φυσίατρος ή ο φυσικοθεραπευτής). Eπίσης, το κολύμπι θεωρείται ιδανική άσκηση για την ενδυνάμωση του κορμού.
Ποιες στάσεις του σώματος καταπονούν τη μέση;
Nα θυμάστε ότι η σπονδυλική στήλη μοιάζει με το γράμμα «ς» . Στο κάτω μέρος του γράμματος αντιστοιχεί η μέση, η οποία παρουσιάζει μια φυσιολογική λόρδωση. H κακή στάση του σώματος (π.χ. όταν «βουλιάζετε» στον καναπέ ή στην καρέκλα του γραφείου) αλλοιώνει τη φυσιολογική λόρδωση της μέσης, προκαλώντας ταυτόχρονα και αλλαγή στο κύρτωμα της πλάτης (καμπούριασμα). H ιδανική στάση είναι να περπατάτε, να στέκεστε και να κάθεστε κρατώντας την πλάτη σας ίσια και ρουφώντας την κοιλιά σας προς τα μέσα. Eπίσης, οι πιθανότητες να πονέσει η μέση σας μειώνονται σημαντικά όταν σκύβετε λυγίζοντας τα γόνατα και όταν μεταφέρετε βάρη αγκαλιάζοντάς τα και φέρνοντάς τα κοντά στο σώμα σας.
Tι να κάνω όταν ξυπνάω με «πιασμένη» μέση;
Λάβετε υπόψη σας ότι συχνά το λουμπάγκο (το έντονο μυϊκό πιάσιμο που καθηλώνει τον ασθενή) παρουσιάζεται όταν κάποιος σηκώνεται απότομα από το κρεβάτι ή σκύβει να βάλει τις παντόφλες του. Γι’ αυτό, μη βιαστείτε να σηκωθείτε από το κρεβάτι. Γυρίστε στο πλάι, ακουμπήστε τον αγκώνα στο κρεβάτι και με τη βοήθεια αυτού του χεριού ανασηκώστε τον κορμό σας, ώστε να βρεθείτε καθισμένοι στο κρεβάτι με τα πόδια στο πάτωμα. Mείνετε σε αυτή τη στάση για λίγο. Στη συνέχεια, πατήστε γερά στα πόδια σας και σηκωθείτε. Περπατήστε μέσα στο δωμάτιο και μετά κάντε με τις παλάμες σας μερικές μαλάξεις στη μέση σας.
Πότε να κάνω φυσικοθεραπεία;
Η αναλγητική-αντιφλεγμονώδης μορφή φυσικοθεραπείας μπορεί να ξεκινήσει αμέσως, ενώ η φάση της κινησιοθεραπείας εφαρμόζεται εφόσον υποχωρήσει η οξεία φάση του πόνου στη μέση. H πρώτη μορφή φυσικοθεραπείας στοχεύει στη χαλάρωση των μυών της μέσης με διάφορες μεθόδους (μαλάξεις, ηλεκτροθεραπεία, διαθερμίες, υπερήχους). Mετά την ολοκλήρωση αυτού του κύκλου φυσικοθεραπειών μπορεί να ακολουθήσει η κινησιοθεραπεία, καθώς και οι ασκήσεις ενδυνάμωσης των κοιλιακών και των ραχιαίων μυών.
Πηγή: medvoi365.gr
Ενδεικτικές οδηγίες: δεν ισχύουν για όλους τους ασθενείς:
Πρέπει να διατηρείτε τη λόρδωση (η προς τα εμπρός βύθιση της οσφυϊκής μοίρας) της σπονδυλικής στήλης σε όλη τη διάρκεια της ημέρας. Σε οξεία οσφυαλγία πρέπει να αποφεύγετε να σκύβετε εμπρός. Πρέπει να διατηρείται πάντα η λόρδωση, στο γονάτισμα, όταν φτιάχνετε το κρεβάτι, σκουπίζοντας, καθαρίζοντας το πάτωμα, σκαλίζοντας τον κήπο κ.λ.π.
Όταν εργάζεστε σε καμπτική θέση, η τακτική διακοπή αυτής της στάσης είναι σημαντική για να αποτρέψει την έφοδο του πόνου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την ορθή προς τα άνω κίνηση με επαναφορά της λόρδωσης και έκταση του κορμού προς τα πίσω 6-7 φορές. Πρέπει να διατηρείτε τη λόρδωση (η προς τα εμπρός βύθιση της οσφυϊκής μοίρας) της σπονδυλικής στήλης σε όλη τη διάρκεια της ημέρας. Σε οξεία οσφυαλγία πρέπει να αποφεύγετε να σκύβετε εμπρός. Πρέπει να διατηρείται πάντα η λόρδωση, στο γονάτισμα, όταν φτιάχνετε το κρεβάτι, σκουπίζοντας, καθαρίζοντας το πάτωμα, σκαλίζοντας τον κήπο κ.λ.π.
Όταν κάθεστε Μετά από έντονη δραστηριότητα, θα πρέπει να επαναφέρετε και να επιτείνετε τη λόρδωση στέκοντας όρθιος και εκτείνοντας τον κορμό 6-7 φορές προς τα πίσω. Όταν κάθεστε για να ξεκουραστείτε, θα πρέπει να διατηρείτε τη λόρδωση και να χρησιμοποιείτε ένα μαξιλάρι ώστε να αποφεύγετε το 'βούλιαγμα' της σπονδυλικής στήλης.
Πρέπει να αποφεύγετε την καθιστή θέση, όσον είναι δυνατόν, ή να κάθεστε για σύντομα χρονικά διαστήματα.
Πρέπει να διατηρείται στην καθιστή θέση, η λόρδωση, τοποθετώντας ένα μαξιλάρι, ιδιαίτερα όταν κάθεστε στο αυτοκίνητο ή σε βαθιές πολυθρόνες.
Πρέπει να διαλέγετε να κάθεστε σε σκληρές, ψηλές καρέκλες, με ευθειασμένη πλάτη, όπως είναι οι καρέκλες κουζίνας.
Πρέπει να αποφεύγεται το κάθισμα σε χαμηλές, μαλακές και βαθιές καρέκλες, γιατί έτσι η λόρδωση μειώνεται.
Όταν σηκώνεστε από ένα κάθισμα πρέπει να διατηρείται η λόρδωση. Μεταφερθείτε προς το εμπρός μέρος του καθίσματος και σηκωθείτε ευθειάζοντας τα πόδια, αποφεύγοντας να κάμψετε τον κορμό προς τα εμπρός.
Η κοινή καθιστική στάση διατηρεί ή χειροτερεύει τον πόνο στη μέση.
Όταν οδηγείτε - Όταν βρίσκεστε στο οξύ στάδιο της οσφυαλγίας πρέπει να οδηγείτε όσο το δυνατόν λιγότερο. Είναι καλύτερο να είστε συνεπιβάτης.
Όταν οδηγείτε, το κάθισμα πρέπει να είναι αρκετά κοντά στα πετάλια, επιτρέποντας να διατηρείται η λόρδωση. Αν σε αυτή τη θέση το επίπεδο των ισχίων είναι πιο κάτω από τα γόνατα, μπορεί να ανυψώσετε τον εαυτό σας, πάνω σε ένα μαξιλάρι.
Ανύψωση αντικειμένων - Κατά τη διάρκεια της οξείας οσφυαλγίας απαγορεύεται να σηκώνετε αντικείμενα. Αν αυτό δεν είναι δυνατόν, δεν πρέπει να σηκώνετε αντικείμενα πάνω από 15 κιλά. Πρέπει να χρησιμοποιείται ο σωστός τρόπος ανύψωσης. Κατά τη διάρκεια της ανύψωσης πρέπει πάντα να διατηρείται η λόρδωση. Σταθείτε πολύ κοντά στο αντικείμενο, κάμψετε τα γόνατα και διατηρήστε τον κορμό ευθύ, κρατήστε σταθερά το αντικείμενο κοντά στο σώμα σας και ανυψώστε το σταδιακά και όχι με ένα απότομο τίναγμα, μετακινείτε όλο το σώμα σας για να στρίψετε, αποφεύγοντας στροφή της σπονδυλικής στήλης. Πριν και αμέσως μετά από κάθε ανύψωση σταθείτε όρθιοι και εκτείνετε τον κορμό σας προς τα πίσω 6-7 φορές. Όταν το βάρος που πρέπει να σηκώσετε είναι πάνω από 15 κιλά, η οσφυϊκή μοίρα πρέπει να διατηρείται σε λόρδωση κατά την ανύψωση η οποία θα επιτευχθεί με τον ευθειασμό των γονάτων. Όταν το αντικείμενο είναι κάτω των 15 κιλών, χρειάζεται λιγότερη προσοχή, εκτός αν είστε σε καθιστή ή σκυφτή θέση για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Σε αυτή την περίπτωση η ανύψωση πραγματοποιείται όπως για ένα αντικείμενο άνω των 15 κιλών. Πάντα πριν και αμέσως μετά από κάθε ανύψωση, εκτείνετε τον κορμό σας προς τα πίσω 6-7 φορές.
Στο κρεβάτι - Ένα καλό σταθερό στήριγμα είναι συνήθως το επιθυμητό όταν ξαπλώνετε. Αν το κρεβάτι βουλιάζει, πηχάκια ή κόντρα πλακέ μπορεί να υποστηρίξουν το σημείο μεταξύ του στρώματος και της βάσης του κρεβατιού. Μπορείτε επίσης να τοποθετήσετε το στρώμα στο πάτωμα, μια απλή αλλά προσωρινή λύση. Μπορεί να κοιμάστε πιο άνετα το βράδυ, όταν χρησιμοποιείτε κάποιο ρολό σαν υποστήριγμα της μέσης. Μια τυλιγμένη πετσέτα, γύρω από τη μέση και δεμένη μπροστά, είναι συνήθως αρκετή.
Όταν σηκώνεστε από το κρεβάτι πρέπει να διατηρείτε τη λόρδωση. Γυρίστε προς τη μία πλευρά, λυγίστε τα γόνατα και τοποθετείστε τις πτέρνες έξω από την άκρη του κρεβατιού, ταυτόχρονα σηκωθείτε σπρώχνοντας τον εαυτό σας με τα χέρια, αποφεύγοντας να σκύψετε προς τα εμπρός.
Βήχας και φτέρνισμα - Κατά την οξεία φάση της οσφυαλγίας, πρέπει να σηκώνεστε όρθιος εκτείνοντας την οσφύ προς τα πίσω και να φτερνιστείτε ή να βήξετε.
Πάντα πρέπει να διατηρείται η λόρδωση, αν χαλαρώσετε μπορεί να επαναφέρετε τον πόνο.
Όταν κάθεστε για μεγάλα χρονικά διαστήματα η διατήρηση της λόρδωσης είναι σημαντική. Μπορείτε να διατηρείται, είτε με το μυϊκό σας σύστημα, ή με ένα μαξιλάρι.
Σε συνδυασμό με τη σωστή στάση, πρέπει να διακόπτεται η καθιστή θέση κάθε μία ώρα. Σε μακρινά ταξίδια πρέπει να διακόπτετε την καθιστή θέση κάθε μία ή δύο ώρες. Να στέκεστε όρθιοι, να εκτείνεται τον κορμό σας προς τα πίσω 6-7 φορές και να περπατάτε για λίγα λεπτά.
Σχόλια